پیشنهادی برای «صیانت» از درایت در مجلس

به گزارش راهبرد معاصر اعضای کمیسیون مشترک بررسی طرح  موسوم به صیانت از کاربران فضای مجازی ظهر امروز و در فاصله تعطیلی میان دو نوبت صبح و عصر مجلس شورای اسلامی آن هم در بحبوحه بررسی لایحه بودجه 1401،‌ به صورت غیرمنتظره تشکیل جلسه داده و کلیات نسخه جدید طرح صیانت را با نام طرح «نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» به رأی گذاشتند. این کلیات با 18 رای موافق و فقط یک رای مخالف به تصویب رسید.

درباره جزییات این طرح نسبتاً مفصل، می توان به تفصیل بحث کرد اما مراد از این نوشته چیزی فراتر از متن آن و پرداخت به یک سری ضرورت های نسبتاً بدیهی در امر قانونگذاری است.

اول: فرض کنیم این طرح اساساً هیچ عیب و ایرادی هم در متن و جزییات ندارد و ایده پخته ای برای ساماندهی فضای مجازی است؛ حتی اگر چنین باشد –که نیست- باز هم این شیوه از مدیریت روند مربوط به تصویب آن هیچ نسبتی با درایت ندارد. درست یا غلط، هرگونه  که می خواهید تصور کنید، بخش مهمی از مردم نسبت به این طرح بدگمان اند و تصور می کنند که محدودیتهای قابل توجهی را می تواند برایشان ایجاد کند؛ صاحبان کسب و کار در برخی از این پلتفرمها نگرانند و بعضی دیگر هم احساس می کنند آزادی شان در حال تحدید شدن است؛  مهمتر اینکه این انتقادات حتی در بدنه مذهبی و انقلابی هم وجود دارد و نمی توان نقدها را به غیرانقلابی بودن و امثال آن نسبت داد.

در چنین شرایطی، عقلانیت ایجاب می کند که دیالوگ و گفتگوی بیشتری با جامعه برقرار شود، بررسی و دقت نظر بیشتری روی طرح صورت بگیرد و نهایتاً یک مشارکت سیاسی قابل توجه برای چنین ایده هایی شکل بگیرد. اما مسئله اینجاست که به این ظرایف توجه نمی شود و برخی اعضای کمیسیون به نحوی رفتار می کنند که می تواند این تصور را پیش بکشد که ظاهراً گویا مردم برای آنها موضوعیتی ندارند.

شما «نماینده» مردم هستید؛ غیر از آنکه باید به حقیقت و مصلحت واقعی کشور توجه کنید، حتماً باید به اقناع مردم و رضایت آنها نیز بیندیشید.
آیا از برخی افراد که حتی شکل کار را در چنین مسئله مهمی رعایت نمی کنند و نحوه رفتار آنها از اصل طرحشان هم بیشتر با انتقاد مواجه شده، دارای چنان عمقی هستند که بخواهند در تصمیم اینچنین مهم با دربرگیری نزدیک به 80 میلیون ایرانی ورود مدبرانه کنند؟

دوم: یک زمانی درباره نوسان قیمت دلار این طنز در جامعه جاری شد که وقتی از نرخ این ارز سوال می شد می گفتند الان؟...یا الان؟  حال طرح معروف به صیانت که  حالا ظاهراً نام دیگری به خود گرفته نیز آنقدر طی ماه های گذشته چه به لحاظ محتوا و چه از منظر حتی «نام» و عنوان، تغییر کرده  که هرگاه از نام و محتوای این طرح پرسیده می شود باید بگوییم الان؟ ... یا الان؟

همین تغییرات و اصلاحات متعدد و پذیرش برخی از این انتقادها توسط نویسندگان –که از قضا نویسندگان و مشاوران هم در یکی دو نوبت عوض شدند- نشان می دهد که طرح می تواند اشکالاتی داشته باشد و تغییر آن هم غیرعقلانی نیست. لذا وقتی اینچنین است، چرا باید آن را به این شکل غیر اصولی به رای گذاشت و اینهمه نقد و اتهام به کل مجلس را پذیرفت؟ یکی از سایت ها در همین ساعات بعد از ظهر امروز با برخی نمایندگان گفتگو کرده و پرسیده که کمیسیون امروز کلیات کدام نسخه از طرح را تصویب کرد؟ یکی گفته که طرح مصوب امروز همان نسخه دی ماه بود و دیگری گفته نسخه مربوط به بهمن بود! این بدان معناست که در بعضی از این نمایندگان اشراف دقیقی حتی به این مسئله هم وجود ندارد.

لذا حتی اگر در فرآیند این گفتگوها درباره اصل موضوع و محتوای آن، نویسندگان و مجموعه مجلس به این نتیجه برسند که هزینه آن بیشتر از نبود آن است، اشکالی ندارد اگر اصل موضوع به کنار گذاشته و به ایده‌هایی اندیشیده شود که هم به نفع کشور است و هم اینقدر بدگمانی‌ها به آن وجود ندارد.

سوم: در همان هفته های اول مطرح شدن چنین طرحی، برخی منتقدان نکات قابل توجهی درباره آن مطرح کردند؛ یک حرف بسیار درست آن بود که بسیاری از دغدغه های بعضی آقایان برای مثلاً تقویت پیام رسانها یا پلتفرمهای داخلی و امثالهم، الان نیاز به قانون هم ندارد؛ اگر شما معتقدید که میتوان پلتفرمهای داخلی یا مشترک با برخی کشورهای دیگر ساخت که محبوب هم باشد و مشکلات و دیکتاتوریهای برخی پلتفرمهای فعلی را هم نداشته باشد، کار پیچیده ای نیست  و نیاز به آسمان ریسمان هم ندارد؛ بفرمایید و انجام دهید.

چهارم: نهایتاً به نظر می رسد ورود به موضوعات بسیار مهمی مانند فضای مجازی، نیازمند دقت نظر و عقلانیت بیشتری است. نمایندگان مجلس به دلیل شأن نمایندگی که از طرف مردم دارند، نمی توانند نسبت به نظرات آنها بی‌اعتنا باشند. مسئله مفتون بودن در برابر مردم نیست، بلکه ضرورت توجه به نظرات آنها در امر حکمرانی – و در عین حال تلاش برای رعایت مصلحتهای کلان ملی- است./تسنیم